Dziedziniec Uniwersytetu Warszawskiego

Dziedziniec Uniwersytetu Warszawskiego – Pawilon UW

Okno na świat / okno na plac

jest strategią powiązania dziedzińca pałacu Tyszkiewiczów położonego przy Krakowskim Przedmieściu, stanowiącego funkcjonalnie część kampusu głównego UW z pozostałą częścią terenów uniwersyteckich. Historycznie dziedziniec pełnił funkcje gospodarcze w stosunku do położonego przy Krakowskim Przedmieściu pałacu, nie miał z nim jednak reprezentacyjnego powiązania przestrzennego.

Funkcję dziedzińca od połowy XIX w. determinowały zlokalizowane w jego wschodniej części stajnie i wozownia pałacowa projektu Henryka Marconiego. Współcześnie również, pomimo funkcjonalnego powiązania z terenem uniwersyteckim, dziedzińcowi brak bezpośredniego powiązania przestrzennego z główną osią kompozycyjną kampusu biegnącą od bramy uniwersyteckiej, w kierunku wschodnim. Poza przesłonięciem zabudową pałacu Uruskich, powiązanie z głównym terem uczelni utrudnia różnica poziomów: dziedziniec położony jest ok. 2,5 m powyżej otaczającego terenu uczelni. Obecne zagospodarowanie dziedzińca Uniwersytetu Warszawskiego nie odbiega od technicznej funkcji tego miejsca obecnej w zasadzie do końca XX w. Najważniejszym postulatem naszej pracy jest odwrócenie historycznej sekwencji przestrzeni powodujące powiązanie dziedzińca z terenem uniwersytetu i dokonane w ten sposób dostosowanie DZIEDZIŃCA do jego nowej roli. W miejsce dziedzińca – zaplecza pałacu Tyszkiewiczów projektujemy dziedziniec powiązany z obszarem kampusu. W nowej sytuacji przestrzennej projektowany budynek staje się bramą na nowy dziedziniec. 

Okno na świat / okno na uniwersytet / Dziedziniec Uniwersytetu Warszawskiego

Projektowany obiekt będzie mieścił „welcome point” miejsce pierwszego zetknięcia z UW dla zagranicznych gości tej instytucji. Będzie zatem pełnił symboliczną rolę „okna na uniwersytet” dla przybyszów. W tym miejscu otrzymają oni skondensowaną wiedzę na temat uczelni, która przez najbliższe dni, tygodnie, miesiące stanie się ich domem, miejscem pracy, nauki. Lokalizacja „welcome point-u” na dziedzińcu pałacu Tyszkiewiczów daje możliwość powiązania funkcjonalnego tej jednostki z Muzeum Uniwersytetu, które mieści się w samym pałacu. W takim zabiegu kryje się zarówno potencjał wzbogacenia programu „welcome point-u” jak i możliwość ożywienia nieco zakurzonego Muzeum. Sam DZIEDZINIEC uzyska nową rolę łącznika muzeum z uczelnią, stanie się miejscem działalności plenerowej muzeum, opowieści o historii, rozwoju i celach warszawskiej Alma Mater. Z jednej strony uzyskamy przestrzeń ekspozycji plenerowej, z drugiej dziedziniec uzyska unikalny charakter zagospodarowania pozwalający na tworzenie zagospodarowania zmiennego w czasie i podlegającego administracji konkretnej jednostki organizacyjnej uczelni.

Elementy przestrzenne

Schody – tworzą teatralne połączenie strefy wejścia na teren uniwersytetu z poziomem dziedzińca. Oś schodów została delikatnie odchylona w kierunku wschodnim. Zabieg ten pozwala z jednej strony wzmocnić powiązanie górnego poziomu schodów ze strefą wejścia na teren kampusu. Z drugiej strony poprzez lustrzane odbicie uskoków murów oporowych rampy schody tworzą dopełnienie i zamknięcie bryły zrealizowanej w pierwszej dekadzie XXI rampy (pochylni) ujętej murem oporowym w formie betonowych, rytmicznych donic. Uskokowy mur z żelbetowych donic jest elementem w sposób oczywisty zbyt agresywnym, w klasycystycznej, uspokojonej przestrzeni UW. Przyjęte rozwiązanie pozwala ograniczyć nadmierną ekspresję przestrzenną „brutalistycznej” obudowy schodów i stworzyć z nich skończoną formę. Zaprojektowaliśmy schody o szerokości 4,0 m, co umożliwia, w okresie ciepłych dni, ich wykorzystanie jako forum, miejsce katalizującym życie studenckie.

Budynek projektowany

Projektowany budynek o prostej formie, nakryty kopertowym dachem. Przestrzennie i funkcjonalnie stanowi on wejście na dziedziniec Uniwersytetu Warszawskiego. Dodatkowo powiązanie wnętrza budynku z tą przestrzenią zapewnia pięć szerokich okien, z których trzy środkowe umożliwiają pełne otwarcie. Pozwala to w okresie ciepłych dni przekształcić projektowany obiekt w przylegającą do dziedzińca loggię. Główne wejścia zaprojektowano na przeciwległych końcach obiektu, na poziomie 0 (poziom dziedzińca) i poziomie -1 (poziom kampusu). Strukturę budynku wiążą jednobiegowe schody łączące wszystkie trzy poziomy użytkowe obiektu. Podest schodów na poziomie 0 został zaprojektowany na osi budynku co podkreśla powiązanie budynku z dziedzińcem. Struktura budynku pozwala na jego łatwą i elastyczną aranżację.

Podobnym sposobem na parterze zaprojektowano główną przestrzeń „welcome point” z kawiarnią, toaletami i niedużym biurem. Główna przestrzeń zasadniczego poziomu użytkowego (poziomu 0) to obszerny salon otwarty w kierunku dziedzińca. Przestrzeń salonu umożliwiająca elastyczną aranżację, może gościć wystawy, spotkania okolicznościowe i nieformalne. Poziom -1 mieści pokoje profesorskie, sale konferencyjne i pomieszczenia techniczne. W wyniku tego na poziomie -1 przewidziano również wejście powiązane schodami z poziomem 0. Ponadto w północnym krańcu obiektu zaprojektowano windę umożliwiającą osobom niepełnosprawnym komunikację pomiędzy poziomem kampusu i poziomem dziedzińca. Na piętrze (poziom +1) mieszczą się pokoje biurowe zaprojektowane w sposób umożliwiający częściowe ich łączenie i elastyczną aranżację. Dodatkowo przewidziano w tym miejscu część socjalną z kuchenka.